ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΤΟΥ ΟΕΕ ΨΗΦΙΣΕ «ΑΜΕΣΗ ΚΑΤΑΠΑΥΣΗ ΠΥΡΟΣ» ΣΤΗ ΓΑΖΑ! ΤΕΡΑΣΤΙΑ ΗΤΤΑ ΕΠΑ, ΕΕ, ΙΣΡΑΗΛ!

Από την κολοσιαία πορεία υπέρ της Παλαιστίνης στη Γουάσινγκτον 4 Νοέμβρη 2023. (Φωτο Stefani Reynolds)

ΟΙ ΚΟΛΟΣΙΑΙΕΣ ΠΟΡΕΙΕΣ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΥΠΕΡ ΤΗΣ ΠΑΛΑΙΣΤΙΝΗΣ ΑΝΑΓΚΑΣΑΝ ΤΙΣ ΕΠΑ ΝΑ ΑΠΟΔΕΧΤΟΥΝ ΤΟ ΨΗΦΙΣΜΑ! 

ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΤΕΧΝΗΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ ΣΤΗ ΧΟΥΝΤΑ 67-74 ΜΟΥΣΕΙΟ ΜΥΛΩΝΑ.

Σήμερα Δευτέρα πρωί στη Νέα Υόρκη το 15μελές Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΕΕ (Οργανισμού Ενωμένων Εθνών) αποδέχτηκε ψήφισμα «άμεσης εκεχειρίας» στη Γάζα με 14 ψήφους υπέρ και 1 αποχή (ΕΠΑ).

Το ψήφισμα είναι μια τεράστια ήττα και χτύπημα στον ιμπεριαλισμό ΕΠΑ – ΕΕ και το σιωνισμό, και τους υποστηριχτές τους όπως η χούντα Μητσοτάκη.

Είναι νίκη της Παλαιστινιακής Αντίστασης και των κολοσιαίων διαδηλώσεων στις ΕΠΑ, Ευρώπη και σ’ όλο τον κόσμο υπέρ της Παλαιστίνης και για τον τερματισμό των πολεμικών επιχειρήσεων του Ισραήλ που έχουν σκοτώσει πάνω από 32.000 κατοίκους στη Γάζα.

Από την πορεία στο Σαν Φρανσίσκο για τον τερματισμό της γενοκτονίας στη Γάζα, 26 Νοέμβρη 2023. (Φωτο The News Line)

Η αποχή των ΕΠΑ από τη ψηφοφορία δημιούργησε αμέσως μεγάλη πολιτική κρίση στις σχέσεις του εγκληματία πολέμου Πρωθυπουργού του Ισραήλ Νετανιάχου με τα αφεντικά του. Ο Νετανιάχου ακύρωσε την επίσκεψη του στις ΕΠΑ. Οι μέρες του είναι μετρημένες.

Ο Γ.Γ. του ΟΕΕ Γκουτέρες δήλωσε ότι το ψήφισμα πρέπει αμέσως να επιβληθεί και αυτό τώρα είναι το κύριο ζήτημα.

Από τη μεγάλη πορεία υπέρ της Αντίστασης του λαού της Παλαιστίνης, Παρίσι 18 Νοέμβρη 2023. (Φωτο Bertrand Guay)

Τα κύρια σημεία του ψηφίσματος του Συμβουλίου Ασφαλείας σύμφωνα με το Γραφείο Τύπου του ΟΕΕ:

1. Άμεση κατάπαυση του πυρός για το μήνα του Ραμαζανιού, σεβαστή από όλα τα μέρη, που θα οδηγήσει σε μια μόνιμη βιώσιμη κατάπαυση του πυρός.

2. Άμεση και άνευ όρων απελευθέρωση όλων των ομήρων, καθώς και εξασφάλιση πρόσβασης για την αντιμετώπιση των ιατρικών και ανθρωπιστικών αναγκών τους. Συμμόρφωση όλων των μερών με τις υποχρεώσεις τους βάσει του διεθνούς δικαίου για όλα τα άτομα που κρατούν.

3. Το Συμβούλιο τονίζει την επείγουσα ανάγκη επέκτασης της ροής ανθρωπιστικής βοήθειας προς και ενίσχυση της προστασίας των αμάχων σε ολόκληρη τη Λωρίδα της Γάζας, άρση όλων των φραγμών στην παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας σύμφωνα με το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο.

ΕΚΘΕΣΗ ΜΕ ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ ΕΡΓΑ ΤΕΧΝΗΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ ΣΤΗ ΧΟΥΝΤΑ 67-74 – ΑΛΗΘΕΙΝΟΣ, ΚΑΝΙΑΡΗΣ, ΚΑΤΡΑΚΗ, ΤΑΣΣΟΣ.

Βάσω Κατράκη “Κατάσταση ΙΙ”, λιθογραφία 1970 (αριστερά, με αντανάκλαση), και οι 3 πέτρινες μήτρες του χαραχτικού (δεξιά). (Φωτό Ε.Α.)

Στο Μουσείο Άλεξ Μυλωνά, Θησείο, παρουσιάζεται έκθεση με σημαντικά έργα των Δημήτρη Αληθεινού (Αθήνα 1945), Βλάσση Κανιάρη (Αθήνα 1928-2011), Βάσως Κατράκη (Αιτωλικό 1909-1988) και Α. Τάσσου (Λευκοχώρα 1914-1985), με κεντρικό θέμα Αντίσταση στα τανκς της Διχτατορίας του στρατιωτικού νόμου.

Σε διαφορετικό όροφο παρουσιάζονται φωτογραφίες από περφόρμανς (2018) τού νεώτερου Γιάννη Παππά (ζει στο Βερολίνο), με τον καλλιτέχνη να καλύπτει το σώμα του με γυψωμένες γάζες στη Μπανγκόκ, της διχτατορικής Ταϊλάνδης. 

Μέρος της έκθεσης στο Μουσείο Μυλωνά με έργο του Δ. Αληθεινού “Συμβάν” 1973, γύψος μέταλλο (στο πάτωμα), και στους τοίχους χαραχτικά τής Κατράκη. (Φωτό Ε.Α.)

Η έκθεση έχει τίτλο Όλοι Εδώ – 50 Χρόνια Δημοκρατία και πραγματοποιείται με την αιγίδα της Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας. Παρ’ όλα αυτά τα βαρύγδουπα, είναι μια περιορισμένης έχτασης έκθεση, ουσιαστικά σε δυο αίθουσες, με αποτέλεσμα πολλές απουσίες καλλιτεχνών, π.χ., Δ. Κοκκινίδης, Α. Μπαχαριάν, Θόδωρος, Μ. Καραβέλα. 

Στη μνημονιακή Ελλάδα τής κοινοβουλευτικής χούντας Μητσοτάκη, τα χρήματα δεν φτάνουν για μια έκθεση Αντίστασης και Δημοκρατίας.

Αυτές τις συνθήκες ξεπέρασε κατά μεγάλο βαθμό ο επιμελητής της έκθεσης Γιάννης Μπόλης με μια θαυμάσια ιδέα. Διάλεξε λίγα έργα για κάθε καλλιτέχνη που είχαν πρωτοπαρουσιαστεί σε ατομικές εκθέσεις τους, την περίοδο 1969-75, οι οποίες αποδείχτηκαν σημαντικά καλλιτεχνικά και πολιτικά γεγονότα αντίστασης με χιλιάδες επισκέπτες.  

Βλάσης Κανιάρης (χωρίς τίτλο), 1969, γύψος, τεχνητά γαρίφαλα. (Φωτο λεπτομέρεια Ε.Α.)

Στη Νέα Γκαλερί το 1969 ο Βλάσης Κανιάρης πρωτοστάτησε στην Αντίσταση των καλλιτεχνών όταν παρουσίασε συνθέσεις γύψου, γάζες, συρματοπλεγμάτων – τα υλικά της Χούντας των Συνταγματαρχών – με τα Κόκκινα Γαρίφαλα της Εξέγερσης. Μια ηρωική πράξη Αντίστασης στη διχτατορία των βασανιστηρίων, εξοριών, τρόμου, λογοκρισίας, με τα δημοκρατικά και εργατικά δικαιώματα στο «γύψο».   

Δημήτρης Αληθεινός (χωρίς τίτλο), 1972, γύψος, μικρόφωνα, ηχείο, ύφασμα. (Φωτο Ε.Α.)

Το 1972 και 1973 ο Δημήτρης Αληθεινός, τότε 27 χρονών, πραγματοποίησε δυο εκθέσεις στο θέατρο Studio 47 με έργα ένα ανακριτικό γραφείο, ένα κλουβί με άσπρο καναρίνι και νεκροκεφαλή, άσπρα κουτιά απ’ όπου ξεφύτρωναν αληθινά ανθρώπινα μέλη κ.α.

Έργα σουρεαλιστικής παράδοσης με αρκετές συγγένειες με την πρωτοποριακή τέχνη της δεκαετίας του 1960 ιδιαίτερα σε ΕΠΑ και δυτική Ευρώπη. Ο Αληθεινός εκπλήσσει και σοκάρει για να ξυπνήσει δράσεις αντίστασης. 

Δ. Αληθεινός (χωρίς τίτλο), 1971, κλουβί, ζωντανό καναρίνι, κρανίο. (Φωτό Ε.Α.)

Τα χαραχτικά τής Κατράκη και του Τάσσου  (μαθητές του Γιάννη Κεφαλληνού 1894-1957) είναι γνωστά στο πλατύ κοινό και αναγνωρισμένα σε διεθνές επίπεδο ως έργα υψηλής ποιότητας και πρωτοτυπίας.

Η Κατράκη (με φυλακίσεις και εξορίες) βάδισε με απόλυτη επιτυχία στην Αφαίρεση. Στην έκθεση παρουσιάζεται το μνημειακό χαραχτικό Κατάσταση ΙΙ (176 x 83 εκ., 1970), και οι 3 πέτρινες μήτρες, με ακρωτηριασμένα σώματα και αγκαλιασμένα από συρματοπλέγματα, σ’ άσπρο φόντο ερημιάς και απόγνωσης, που κοινοποιούν τον τρόμο των φυλακών και βασανιστηρίων. Εξαιρετικό έργο που ανήκει σε κάθε παγκόσμια συλλογή κορυφαίας χαραχτικής. Η σειρά αυτών των έργων εκτέθηκε το 1972 στο Πνευματικό Κέντρο Ώρα.

Στην έκθεση παρουσιάζονται και μικρότερων διαστάσεων χαραχτικά τής Κατράκη με έντονη αφαιρετικότητα (από τις σειρές Πλατυτέρα, Μνήμη Παναγιώτη Ελή, Αντιγόνη κ.α.)

Τάσσος 3 ξυλογραφίες από τη σειρά “Σκλάβοι”, 1967. (Φωτό Ε.Α.)

Με την κήρυξη τής Διχτατορίας το 1967 ο Τάσσος (Αναστάσιος Αλεβίζος) δημιούργησε τη σειρά ξυλογραφιών Σκλάβοι (περίπου 100 x 32 εκ. κάθε μια), σχεδόν ολόσωμων φιγούρων με αλυσοδεμένα χέρια και βλέμμα λύπης. Στην έκθεση παρουσιάζονται τρία έργα της σειράς και η μελανωμένη πλάκα/μήτρα τού Σκλάβος αρ. 2.  

Αμέσως μετά ο Τάσσος βάδισε σε μια παράδοξη σύνθεση ένοπλου αγώνα και χριστιανικής αγιογραφίας με αποτέλεσμα τη σειρά εφτά επαναστατικών ξυλογραφιών Μνήμη Τσε Γκεβάρα (1968) με τα δυο συγκλονιστικά έργα αρχαγγέλων με πολυβόλα.

Τάσσος η ξύλινη πλάκα για το χαραχτικό “Αρχάγγελος με Πολυβόλο Β”, 1968. (Φωτό Ε.Α.)

Στην έκθεση παρουσιάζεται η μελανωμένη πλάκα Ο Αρχάγγελος με το Πολυβόλο Β (150 x 47 εκ., 1968). Η φιγούρα με φωτοστέφανο τού βαριά οπλισμένου Αντάρτη (πολυβόλο και φυσεκλίκια στη ζώνη και σταυρωτά στο στήθος) και οι μεγάλες φτερούγες του, καταλαμβάνουν όλη την επιφάνεια της πλάκας. Οι Αρχάγγελοι τής σειράς του Τάσσου, σε πλαστικό ύφος βυζαντινής αγιογραφίας,  κρατάν σταθερά το όπλο, σε στάση και βλέμμα αναμονής.

Το παρελθόν, παρόν και μέλλον της ένοπλης αντίστασης στην Ελλάδα, με την ιστορία και ζωγραφική παράδοση.  

Όλα τα έργα 1967-1974 του Τάσσου πρωτοπαρουσιάστηκαν στη μεγάλη έκθεση «Μαύρο-Άσπρο ΙΙ» της Εθνικής Πινακοθήκης το 1975 με “πρωτοφανή κοσμοσυρροή” (Τα Νέα, 12/1/1976).

Τάσσος “Συνταγματάρχης Σπύρος Μουστακλής”, ξυλογραφία 128 x 52 εκ., 1974. (Φωτό Ε.Α.)

Η έκθεση στο Μουσείο Μυλωνά περιλαμβάνει και τα χαραχτικά του Τάσσου, Συνταγματάρχης Σπύρος Μουστακλής (1974) με τεράστιο οπλοπολυβόλο, Τυραννοκτόνοι (1969), κ.α.

Από την έκθεση στο Μουσείο Μυλωνά απουσιάζουν ζωγραφικοί πίνακες και αναφορές στις ΕΠΑ.

Η έκθεση “Όλοι Εδώ – 50 Χρόνια Δημοκρατίας” διαρκεί έως τις 14 Απρίλη, Τρίτη – Κυριακή 11-7, Πέμπτη 11-10, Δευτέρα κλειστά. Εισιτήριο 6 / 3 ευρό.

Εκδηλώσεις έκθεσης με είσοδο ελεύθερη στις 4 Απρίλη (συνομιλία για τον Βλάση Κανιάρη), στις 11 Απρίλη (συζήτηση με τον Δημήτρη Αληθεινό) και Παρασκευή 12 Απρίλη (Αντίσταση και Εξέγερση) όλες στις 7 το βράδυ. Το πλήρες πρόγραμμα στο https://www.momus.gr/education/paroysiaseis-syzitiseis-stin-ekthesi-oloi-edo-50-hronia-dimokratia